Demir fosfat bilinen ve uygulanan en eski yüzey işlem metodudur. Korozyona uzun süre maruz kalmayan iç mekan ürünleri dediğimiz ( aydınlatma armatürleri sandalye vb.) ürün gruplarının boyaya hazırlanmasında kullanılır. Korozyon direnci diğer fosfat türlerine göre daha düşük olup uygulama ve kullanımı kolaydır. Aynı zamanda tesis yatırımı ve işletme maliyeti düşüktür .Demir fosfat, demir çelik yüzeylerde mavi ağırlıklı sarı kızıl renk geçişinin görülebileceği bir kaplama oluşturur. Demir fosfat üç farklı şekilde ; elle silme, daldırma ve püskürtme olarak uygulanabilir.
Elle Silme Demir Fosfat; mekanik olarak elde sünger,bez veya fırça ile kullanılan insana dayalı bulaşık yıkama mantığının geçerli olduğu bir kullanım şeklidir. Aynı anda metalin yağı alınır ve fosfatlanır. Silme fosfat uygulamalarında 1/10 oranında çözelti hazırlanması önerilir. İşlem yapıldıktan sonra durulama-kurutma veya bezle kurulama, kimyasal kalıntısı kalmaması için yapılmalıdır. Özellikle kış aylarında hazırlanan çözeltinin sıcak olması tavsiye edilir. En ekonomik ve basit yöntem olup, insan insiyatifi ile yapılmasından dolayı dikkat edilmelidir.
Daldırma Demir Fosfat; çalışma parametrelerinin (sıcaklık, konsantrasyon, bekleme süresi ph vb.) doğru kullanılmasının önem kazandığı bir uygulamadır. Bu uygulamada ilk aşama alkali yağ alma banyosudur. Yağı alınmış bir malzeme ikinci aşamada durulanır. Durulama banyosu taşırmalı ve mümkünse iki adet olmalıdır. Alkali yağ alma banyolarının ph değeri 14 olup üçüncü aşamada çalışma ph ı 4-5 olan demir fosfat banyosunu bozucu etkileri vardır. İyi durulanmayan bir yüzey demir fosfatın Ph değerini yükseltir ve bir süre sonra bozar. Bu durum kimyasal kullanımını da olumsuz yönde etkiler. Demir fosfattan sonra yüzey tekrar durulanır. Sonraki işlem pasivasyon banyosudur. Bu banyoda 30sn – 1dk kalan ürün grupları en son aşamada kurutma ünitesinde 120 ºC aşmayacak şekilde kurutulur. Pasivasyon banyosu nun da en azından 50 ºC bir sıcaklık olmasını öneriyoruz. Metal parçaların fosfatlandıktan sonra aynı gün içinde boyanması önerilir.
Püskürtme Demir Fosfat; çalışma parametrelerinin (sıcaklık, konsantrasyon, basınç bekleme süresi vb.) doğru kullanılmasının önem kazandığı bir uygulamadır. İlk yatırım maliyeti daldırma demir fosfat prosesine göre daha yüksektir. Kimyasal kullanımı, işçilik, enerji açısından çok avantajlıdır. İki farklı proses olarak kullanılır.1.tip; Püskürtme alkali yağ almadan sonra taşırmalı iki adet durulama ve devamında püskürtme demir fosfat. Sonra tekrar durulama, pasivasyon ve kurutma. 2.tip; ilk banyo püskürtme demir fosfat banyosu içine yağ alma katkısı, sonra durulama pasivasyon ve kurutma. Kurutma sıcaklığı 120 ºC yi aşmamalıdır. |